Er schijnen zeker 500 lieu-dits in de Elzas te zijn, gehuchten en vlekken op de kaart en ook namen op de wijnetiketten. Veel te veel om op te noemen dus. Maar enkele bekende, soms roemruchte mogen toch niet ongenoemd blijven.

Zo heb je de Bollenberg, de berg van de heksen, in de buurt van Orschwihr, tegenover de hellingen van de Grand Cru Pfingstberg. Dit is een van de droogste wijngaarden van de Elzas; er valt hier net zo veel, of beter gezegd weinig regen als aan de kust van de Middellandse Zee. De Bollenberg omvat maar liefst 300 ha. aan wijngaarden. Dat alleen al maakt het vrijwel onmogelijk om toegelaten te worden tot de rangen van de Grand Cru, die nu immers alle 51 samen slechts 850 ha. beslaan.

Een ander voorbeeld is de Bildstoecklé, boven Obermorschwihr. We hebben wijnen van deze lieu-dit regelmatig geproefd en gekocht bij de familie Hartmann in Voegtlinshoffen; vooral de Riesling Bildstoecklé 2004 maakte indruk. Deze wijngaard is al bekend in de 10e eeuw. Qua bodemgesteldheid (kalkgronden, rijk aan ijzer) zou de Bildstoecklé zich uitstekend moeten lenen voor de aanplant van Pinot noir, maar opmerkelijk genoeg zijn er maar weinig wijnboeren die dat hebben aangedurfd, terwijl de Pinot noir 2009 vieilles vignes Bildstoecklé die we proefden bij Roger Heyberger in Obermorschwihr al op jeugdige leeftijd (toen twee jaar oud) een grote potentie aan rood fruit en kruidigheid tentoon spreidde. De 28 ha. worden door veel wijnboeren uit de nabijgelegen dorpen bewerkt. Al enkele jaren opereert men op vrijwillige basis zo’n beetje onder de voorschriften van een Grand Cru; jaarlijks organiseert het locale wijnsyndicaat daartoe een goedkeuringsproeverij.

De Hahnenberg bij Kintzheim is een voorbeeld van een lieu-dit, die beslist had kunnen meedingen naar de erkenning als Grand Cru. Maar, zoals Jean-Marie Koehly ons vertelde tijdens een bezoek, de meerderheid van de locale wijnboeren zag op tegen alle rompslomp aan voorschriften en regels die dat met zich mee zou brengen. Het bleef dus een gewone lieu-dit, nou ja, gewoon, met een hoogte van 210 tot 530 meter is het een van de hoogste wijngaarden van de Elzas. Met zand- en kalksteen op een granieten onderlaag is het een rijke wijngaard die prachtige strakke mineraalrijke Rieslings oplevert. Ook de Sylvaner Hahnenberg 2009 die we bij Koehly proefden, is zeer bijzonder.

Voorlopig een laatste voorbeeld is de Westerberg, gelegen tussen Rosheim en Rosenwiller. De wijnen van de Westerberg vloeiden in de 12e eeuw al rijkelijk aan de tafels van de hoogmogenden in Straatsburg. Op de kalkachtige klei- en leemgrond doet de Sylvaner het uitstekend. Maar ook de Pinot noir mag er zijn, getuige de Pinot noir 2009 Westerberg die we dronken bij Domaine Einhart in Rosenwiller. Met veel rood fruit, aardse tonen, mooie zuren en een zachte tannine een aanrader.