Duitsland, en dan met name Baden, is de thuisbasis van de Pinot gris, die daar als Grauer Burgunder bekend staat. Buiten Duitsland kom je hem tegen in Oostenrijk, Zwitserland, Luxemburg, Hongarije (als Szürkebarat), Noord-Italië (als Pinot grigio) en Nieuw-Zeeland. In de Elzas is de Pinot gris – van zoet tot droog – altijd zacht. Door het veelal droge najaar kunnen de druiven er lang blijven hangen. Voor droge en halfdroge wijnen kan laat worden geplukt en voor de zoete wijnen nog later. Rijpheid is vereist om de wijn karakter te geven; daarom wordt geplukt bij een potentieel alcoholgehalte van ten minste 12,5%. In de Elzas komen officieel twee soorten Pinot gris voor, de gros grains en de petits grains. De laatste is echter vrijwel verdwenen en speelt nauwelijks nog een rol.

Volgens de legende neemt Lazare de Schwendi de Tokay Pinot gris in de 16e eeuw mee uit Hongarije. Hij vecht daar, zij aan zij met de Oostenrijkers tegen de Turken. Bij zijn kasteel in Kientzheim (dat nu het hoofdkwartier van de Confrérie Saint-Etienne is) zou hij de geroofde struiken hebben aangeplant en vermeerderd Maar bewijs voor de aanwezigheid van deze druif in de Elzas dateert van zeker honderd jaar later. En dan is het meer aannemelijk dat de druif uit de Bourgogne-streek afkomstig is.

Dus is de legende een fabel. Bovendien is de Tokaj een heel andere druif en heel andere wijn dan de Pinot gris. Daarover kan geen misverstand bestaan, maar dat weerhield de Hongaren er niet van om bezwaar te maken tegen die “Tokay”-aanduiding. Aan het einde van de vorige eeuw dachten de wijnboeren in de Elzas het op te lossen door de aanduiding Tokay d’Alsace in te voeren, maar dat voldeed niet. De toetreding van Hongarije tot de EU leidde er uiteindelijk toe dat vanaf 1 april 2007 de aanduiding Tokay Pinot gris is verboden. Op de oudere jaargangen van de Pinot gris tref je echter, zoals wij dat bijvoorbeeld zien bij Serge & Gérard Hartmann (in Voegtlinshoffen) nog wel Tokay op het etiket aan.

De Pinot gris is nogal een verrassende wijn. De kleur (goudgeel tot amber) doet een rijk aroma verwachten, maar de neus is meestal bescheiden. Doe je best en je ontwaart rokerige tonen, honing, exotisch fruit , toffee e.d. In de smaak laat hij – zeker bij een maaltijd - de bescheidenheid achter zich, vol, rond, krachtig en weelderig kan hij dan zijn, in een grote variëteit. Dat kunnen paddestoelen zijn, geroosterd brood, spek, amandel, sinaasappel, abrikoos, rabarber, verse kruiden, specerijen, vanille, noem maar op. En soms bieden ze ook nog mineraliteit. Wil je de Pinot gris goed tot z’n recht laten komen, karaffeer hem dan. Het is de enige van de witte Elzaswijnen die moeiteloos een vlees- of wildgerecht kan begeleiden. Ook de Aziatische keuken zal hij alle eer bewijzen. Maar deze veelkunnende krachtpatser waardeer ik zelf het meest in een late oogst verschijning, bij foie gras.

terug naar WIJNEN